دلایل افت راندمان در یونیتهای هیدرولیک و روشهای افزایش طول عمر آن
مقدمه
یونیتهای هیدرولیک (Hydraulic Power Units, HPUs) نقش حیاتی در ماشینآلات صنعتی و راهسازی دارند. کاهش راندمان یا بازدهی این یونیتها علاوه بر اتلاف انرژی، سبب پایین آمدن کیفیت تولید و افزایش هزینه تعمیرات میشود. شناخت دلایل افت راندمان و انجام اقدامات پیشگیرانه، نقش کلیدی در بهرهوری و افزایش عمر تجهیزات دارد.
۱. مهمترین علائم افت راندمان یونیت هیدرولیک
کاهش سرعت یا قدرت عملکرد جکها و موتورها
افزایش دما یا داغ شدن بیش از حد اجزا
نشتی روغن از اتصالات یا سیلها
ایجاد صدای غیرعادی (وین و زوزه یا لرزش)
افزایش زمان سیکل کاری
کمشدن فشار خروجی یونیت با وجود تنظیم صحیح
۲. دلایل رایج افت راندمان یونیت هیدرولیک
الف) فرسودگی و خرابی پمپ هیدرولیک
سایش تیغهها، پرهها یا پیستون پمپ
ایجاد خلا و کاویتاسیون در ورودی پمپ
کارکرد در دور یا فشار نامناسب
ب) آلودگی روغن هیدرولیک
ورود ذرات فلزی، خاک یا آب به سیستم
عدم تعویض فیلترها در فواصل منظم
استفاده از روغن غیر استاندارد یا تقلبی
ج) نشتی داخلی یا خارجی (Internal/External Leak)
خرابی اُرینگ، سیل و پکینگها
شل شدن یا آسیب دیدن اتصالات و لولهها
فرسایش سطح شیرآلات و سوپاپها
د) عیب در شیرآلات (Valves)
گیر کردن یا گیرپاچ کردن شیرها (Sticking)
شکستگی فنرها یا خوردگی اجزا داخلی
تنظیم نامناسب شیرهای فشار یا دبی
ه) مشکلات حرارتی و دمایی
خرابی یا ضعف مبدل حرارتی (رادیاتور)
دمای بالای محیط یا تهویه ناکافی
استفاده از روغن نامناسب برای شرایط دمایی
و) نامناسب بودن انتخاب/نصب قطعات
کوچک بودن ظرفیت مخزن نسبت به نیاز
انتخاب پمپ یا موتور غیرمتناسب با تجهیزات
استفاده از شلنگ/اتصال نامناسب (قطر کم یا کیفیت پایین)
ز) خطای اپراتوری و نگهداری غیراصولی
عدم پایش منظم سطح و کیفیت روغن
راهاندازی با بار نامتعارف یا شوک ناگهانی
سرویس نکردن دورهای بر اساس دفترچه سازنده
۴. مهمترین نکات افزایش عمر یونیت هیدرولیک
استفاده از روغن اصلی و تاییدشده
همواره از روغن هیدرولیک با ویسکوزیته و استاندارد برند معتبر استفاده کنید.
تعویض به موقع فیلترها
فیلتر کثیف، منبع اصلی ورود آلودگی به کل سیستم است.
شستشوی دورهای مبدل حرارتی
رادیاتور و مبدل اگر جرم بگیرد، دمای سیستم به شدت بالا میرود و عمر پمپ نصف میشود.
سرویس شیرآلات و تعویض قطعات مصرفی
شیرهای کنترل جهت، فشار یا جریان باید هر سال بازبینی و سرویس شوند تا عملکرد نرم و بدون نشتی داشته باشند.
آموزش و پایش اپراتور
بیشترین خرابی یونیتها به خاطر خطای انسانی، راهاندازی اشتباه یا غفلت در نگهداری است؛ آموزش کارکنان کلیدی است.
پایش دما و فشار با مانیتورینگ دیجیتال
نصب سنسور دما-فشار و هشداردهنده خرابی بهخصوص برای خطوط مهم، از تعمیرات بزرگ جلوگیری میکند.
مستندسازی کامل سرویسها
دفترچه سرویس و ثبت موارد بازدید، پیدا کردن منشأ عیب در آینده را صدها برابر راحتتر میکند.
۵. راهکارهای رفع مشکل افت راندمان (بر اساس علت)
اگر نشتی شدید باشد:✔ تمام اتصالات و شلنگها را بازبینی و قطعات آببندی را تعویض کنید.
اگر دما بالا میرود:✔ مبدل را شستشو دهید و دمای محیط را بررسی کنید. ظرفیت مبدل حرارتی را افزایش دهید یا روغن با ویسکوزیته بالاتر استفاده کنید.
اگر حرکت کند یا ضعیف است:✔ پمپ را کالیبره یا در صورت سایش زیاد تعویض کنید.✔ بررسی کنید هوا وارد سیستم نشده باشد.
اگر صدا یا لرزش غیرعادی وجود دارد:✔ پایهها و نصب یونیت را بازبینی و صداگیری کنید.✔ روغن را تعویض و از تمیز بودن فیلتر مطمئن شوید.
اگر سایش سریع دارید:✔ بررسی کنید سایز قطعات و پمپ با ظرفیت خط تولید سازگار باشد.✔ هرگونه آلودگی یا ذره فلزی را از مجموعه سیستم حذف کنید.